Ya?am Felsefesi

Kitabn balca vasf olarak, Antik Yunan polisinden günümüze uzanan yolda, çocuk ve genç yetitirmenin kamusal ve insanî önemini ortaya koyarken, fizikî, ahlâkî ve kültürel yönleriyle bir bütün olarak eitim felsefesi üzerine kaleme alnm en temel eserlerden biri olmas gösterilebilir.Bu noktada, Rousseaunun, Tüm yazdklarm içinde en iyi eserim diye takdim ettii Emilein 1762de yaynlandnda lanetlenip, 30 yl sonra, Fransz Devriminin öncüleri için Fransz milli eitiminin ilham kayna addedildii dikkate alndnda, Kantn eitim üzerine sarf ettii sözlerin tarihsel ve toplumsal balam da ortaya çkar. 18.yüzyln ortalarndan 19.yüzyln balarna dek geçen bir ömürlük sürede kta Avrupas büyük bir doumun sanclaryla sarslmaktadr. Öncesi ve sonras diye tarihi ikiye ayran Çifte Devrim (Sanayi ve Fransz Devrimi) büyük bir zihinsel dönüüme yol açmak üzeredir. Kant büyüten, ya da büyüklüüne ayrca deer katan bir unsur da, onun ite bu çan insan olmasdr.Kant, 1806daki Jena Savan ve Napoleon igalinin Alman milleti üzerinde yaratt ok ve deheti göremeden vefat etse de, Wilhelm von Humboldt gibi eitim reformcular araclyla Prusya (genel itibaryla da Alman) eitim sistemi için ne denli önemli bir yol açtn tüm kitap boyunca seziyor gibidir. Bununla birlikte KantnEitim Üzerinesi, milli dilde ibadet edip, okumay yazmay tevik eden Luhterci gelenein Pietizmle kendini yenilemi ve Büyük Frederich tarafndan tevik edilmi olan eitim anlaynn olgunlama çann da bir ürünüdür. Bu sebeple, kitabn tamamna hâkim olan motif, Aydnlanmac bir içsel özgürleim ve ruhanî terbiye arasnda kurulmas gereken büyük dengedir.Bu arka plan dikkate alarak, imdi kitaba biraz daha yakndan bakabiliriz Eitim Üzerine, memleketin saygn çevirmenlerinden biri olan Ahmet Aydoann sunu ve önsözüyle balyor. Üstü kapal fakat sitem dolu bir deerlendirme yazs olan Sapere Aude! Diye Çktk Yola, Kanta sözü teslim etmeden evvel, 30 sayfada, Kantn düünce dünyasndan ne denli uzakta kaldmzn eletirisini yapyor. Bu arada, kitabn ortaya çk öyküsüne de 22.sayfada açklayc bir notla yer veriliyor. Köningsberg Üniversitesinde muhtelif zamanlarda verilen dersler için hazrlanan notlardan derlendii anlalan Eitim Üzerine, modern Türkçenin bir felsefe dili olamamasnn da etkisiyle, çeitli dipnotlar araclyla kavramlarn ve kelimelerin daha anlalr klnd bir hâlde okura sunuluyor.nsan Eitilmesi Gereken Bir Varlktr: Kant, düüncelerini temellendirdii giri sayfalarnda insann eitime muhtaç ten varlk olduu gerçeinden hareket ediyor ve insann ancak eitimle insan olabileceini dile getiriyor. Eitime yönelik bu yaklam, Kantn idealizm felsefesinin gerçeklemesine giden yolu açan anahtarlardan biri saylabilir..